Mẹ Sau Sinh Nên Làm Gì Khi Cảm Thấy Stress, Kiệt Sức?

Các mẹ yêu quý, làm mẹ là một hành trình đầy thiêng liêng nhưng cũng vô cùng thử thách. Sau sinh, ngoài việc hồi phục thể chất, người mẹ còn phải đối mặt với vô số thay đổi tâm lý mà không phải ai cũng hiểu. Có những lúc mẹ thấy mình như biến mất, chỉ còn là một chiếc máy cho con bú, ru con ngủ, dọn dẹp nhà cửa, gồng lên vì trách nhiệm. Có lúc mẹ mỉm cười ngoài mặt, nhưng trong lòng lại muốn bật khóc vì kiệt sức. Nếu mẹ đang rơi vào trạng thái stress, đuối sức, lo lắng, cảm thấy bị cô lập – thì đó không phải là vì mẹ yếu đuối. Đó là tiếng chuông báo hiệu rằng mẹ cần được lắng nghe, chăm sóc và yêu thương. Bài viết này là để mẹ biết rằng mình không cô đơn, và hoàn toàn có thể vượt qua những ngày chông chênh ấy.

1. Hiểu đúng về stress sau sinh để không còn sợ hãi chính cảm xúc của mình

Sau khi sinh, mẹ không chỉ thay đổi về thể chất mà cả nội tiết tố, cảm xúc và nhịp sống cũng bị đảo lộn hoàn toàn. Việc thức đêm liên tục, con khóc quấy, thiếu ngủ, thiếu thời gian cho bản thân là những yếu tố khiến stress hình thành và tích tụ mỗi ngày. Stress sau sinh không đơn giản là mệt mỏi, mà có thể đi kèm với các biểu hiện như hay cáu gắt, khóc vô cớ, chán ăn, mất ngủ, hay cảm thấy tội lỗi, dễ tổn thương hoặc mất hứng thú với tất cả mọi thứ xung quanh, kể cả việc chăm con. Việc mẹ nhận ra mình đang stress là bước đầu tiên quan trọng để thoát ra. Đừng trốn tránh cảm xúc thật, đừng cố gắng gồng mình để “giỏi như người khác”. Ai cũng có lúc yếu lòng, và điều đó là hoàn toàn bình thường.

2. Thay đổi góc nhìn về vai trò làm mẹ

Nhiều mẹ mặc định rằng sau sinh, mình phải luôn mạnh mẽ, phải chăm con giỏi, phải làm hết mọi việc mà không cần ai giúp. Chính suy nghĩ đó khiến mẹ tự tạo áp lực lớn cho bản thân. Hãy dừng lại một chút và nghĩ xem: nếu mẹ mệt quá, không ăn uống đủ, mất ngủ, mất tinh thần thì ai sẽ chăm con? Mẹ chăm con tốt không phải bằng sự gồng mình, mà bằng năng lượng tích cực và tinh thần vững vàng. Cho nên, nếu mẹ cảm thấy kiệt sức, hãy cho phép mình nghỉ. Hãy nhìn việc chăm sóc bản thân là một phần trách nhiệm với gia đình, chứ không phải sự lười biếng hay ích kỷ.

3. Tìm lại sự cân bằng bằng cách đơn giản nhất

Đôi khi để vượt qua stress, mẹ không cần làm điều gì to tát. Chỉ cần cho mình 15 phút mỗi ngày để “thở”. Có thể là một ly nước ấm uống thật chậm khi con ngủ, nghe một bản nhạc nhẹ, tắm nước ấm không vội vàng, thoa một lớp kem dưỡng như thuở còn son, viết vài dòng vào cuốn sổ nhỏ… Những hành động nhỏ đó giúp mẹ không quên rằng mình vẫn là một người phụ nữ – không chỉ là mẹ của ai đó. Sự cân bằng đến từ việc duy trì kết nối với bản thân, giữ lại những thói quen nhỏ mà mẹ từng yêu thích. Khi mẹ được là chính mình dù chỉ trong vài khoảnh khắc, tinh thần cũng sẽ ổn định hơn.

4. Ăn uống, nghỉ ngơi đúng cách là nền tảng giúp mẹ vượt qua mệt mỏi

Khi mẹ bị stress kéo dài, cơ thể rất dễ suy sụp nếu không được nạp đủ dinh dưỡng. Việc bỏ bữa, ăn qua loa, uống ít nước hay dùng nhiều cà phê để tỉnh táo đều là sai lầm khiến mẹ kiệt sức hơn. Hãy cố gắng ăn đủ 3 bữa chính và 1–2 bữa phụ mỗi ngày với thực phẩm giàu đạm, chất béo lành mạnh, vitamin và khoáng chất. Uống ít nhất 2 lít nước/ngày, tránh đồ ngọt và caffeine sau 16h chiều. Ngoài ra, giấc ngủ dù không trọn vẹn, nhưng nếu mẹ tranh thủ được vài giấc ngắn trong ngày thì cũng đã giúp cơ thể tái tạo lại năng lượng. Ngủ sớm, giảm ánh sáng xanh trước khi ngủ, dùng gối ôm hoặc nệm êm giúp mẹ dễ thư giãn hơn.

5. Mạnh dạn nhờ hỗ trợ, chia sẻ công việc trong nhà

Một trong những lý do khiến stress sau sinh trở nên nghiêm trọng là vì mẹ cảm thấy mình “bị bỏ lại” trong hành trình nuôi con. Nếu chồng, người thân chỉ tập trung vào bé mà quên hỏi han mẹ, mẹ sẽ dễ tổn thương, cảm thấy vô hình. Vì vậy, mẹ đừng ngại chia sẻ thẳng thắn cảm xúc và nhu cầu của mình. Nói rằng mẹ cần nghỉ, cần giúp trông con một lúc, cần ai đó nấu giúp một bữa cơm – đó là điều hoàn toàn chính đáng. Khi có người đồng hành, dù là một việc nhỏ nhất cũng có thể giúp mẹ giảm gánh nặng tâm lý rất nhiều.

6. Kết nối lại với người có thể lắng nghe và thấu hiểu

Có một số điều mẹ không thể chia sẻ với người trong nhà vì sợ bị cho là “yếu đuối” hay “quá nhạy cảm”. Khi đó, hãy nghĩ đến việc tìm lại bạn cũ, một nhóm mẹ bỉm đang cùng hoàn cảnh, hoặc đơn giản là viết ra cảm xúc của mình mỗi ngày. Có khi chỉ cần một người hiểu chuyện, chịu lắng nghe, không phán xét – là đủ để mẹ cảm thấy được xoa dịu. Nếu mẹ ngại nói trực tiếp, có thể tham gia các nhóm hỗ trợ tâm lý mẹ sau sinh, hoặc đọc sách – những trang sách nhẹ nhàng cũng có thể trở thành liều thuốc chữa lành hiệu quả.

7. Khi nào mẹ cần gặp bác sĩ hoặc chuyên gia tâm lý?

Nếu mẹ cảm thấy stress kéo dài hơn 2 tuần, kèm theo các biểu hiện như mất ngủ trầm trọng, không còn hứng thú với con, ăn không ngon, nghĩ đến việc bỏ đi, tổn thương bản thân – thì đó có thể là dấu hiệu của trầm cảm sau sinh. Đây là tình trạng y khoa thực sự và cần được hỗ trợ chuyên môn. Mẹ không nên cố chịu đựng hay giấu đi vì sợ bị đánh giá. Chỉ cần mẹ mở lời, sẽ luôn có người sẵn sàng hỗ trợ mẹ đúng cách và an toàn.

Kết luận – Mẹ khoẻ thì cả nhà mới vui