Kinh nghiệm chăm sóc bản thân khi mang thai tam cá nguyệt thứ ba
Tam cá nguyệt thứ ba (từ tuần 28 đến khi sinh) là giai đoạn mẹ bầu cảm nhận rõ rệt nhất sự thay đổi của cơ thể. Đây là lúc thai nhi phát triển nhanh về kích thước và cân nặng, khiến bụng mẹ ngày càng lớn và cơ thể cũng trở nên nặng nề hơn. Tình trạng đau lưng, phù nề, chuột rút và mất ngủ có thể trở nên trầm trọng hơn, làm cho mẹ bầu dễ mệt mỏi và căng thẳng. Tuy nhiên, đây cũng là giai đoạn mẹ bầu cần chuẩn bị sẵn sàng về cả thể chất lẫn tinh thần cho ngày vượt cạn sắp tới. Việc chăm sóc bản thân đúng cách trong tam cá nguyệt thứ ba sẽ giúp mẹ bầu có một thai kỳ khỏe mạnh, đồng thời giúp quá trình chuyển dạ diễn ra suôn sẻ và thuận lợi hơn. Dưới đây là những kinh nghiệm chăm sóc bản thân trong tam cá nguyệt thứ ba mà Vân Anh muốn chia sẻ cùng các mẹ.
1. Sự thay đổi của cơ thể trong tam cá nguyệt thứ ba
Ở tam cá nguyệt thứ ba, thai nhi phát triển mạnh về cân nặng và kích thước, làm tăng áp lực lên cột sống, khớp và các cơ quan nội tạng của mẹ. Bụng bầu lớn lên khiến mẹ di chuyển khó khăn hơn, dễ bị đau lưng, đau hông và chuột rút vào ban đêm. Sự gia tăng hormone relaxin làm các khớp xương trở nên lỏng lẻo hơn để chuẩn bị cho quá trình sinh nở, điều này có thể khiến mẹ cảm thấy đau nhức ở vùng chậu và háng. Bên cạnh đó, lượng máu trong cơ thể mẹ tăng lên đến khoảng 50% so với trước khi mang thai, làm tăng áp lực lên tĩnh mạch và gây ra tình trạng phù nề ở chân, tay và mặt. Nhiều mẹ bầu còn gặp tình trạng khó thở do tử cung lớn dần và chèn ép vào phổi. Ngoài ra, tâm lý của mẹ cũng dễ nhạy cảm hơn, dễ lo lắng về ngày sinh và sức khỏe của bé.
2. Kinh nghiệm chăm sóc bản thân trong tam cá nguyệt thứ ba
2.1. Dinh dưỡng tập trung vào sức khỏe và sức đề kháng
Giai đoạn này, mẹ bầu cần cung cấp đầy đủ dưỡng chất để thai nhi phát triển toàn diện và chuẩn bị cho quá trình sinh nở. Canxi và sắt là hai vi chất quan trọng nhất trong tam cá nguyệt thứ ba. Canxi giúp phát triển hệ xương và răng của bé, đồng thời giảm nguy cơ loãng xương cho mẹ sau sinh. Mẹ có thể bổ sung canxi qua các thực phẩm như sữa, sữa chua, phô mai, rau lá xanh và hạnh nhân. Sắt giúp duy trì lượng máu cần thiết cho cơ thể mẹ và thai nhi, đồng thời ngăn ngừa thiếu máu khi sinh. Các thực phẩm giàu sắt bao gồm thịt đỏ, gan động vật, cải bó xôi và các loại đậu.
Ngoài ra, mẹ cần bổ sung các loại thực phẩm giàu DHA như cá hồi, trứng, hạt chia để hỗ trợ phát triển não bộ và thị giác cho bé. Vitamin C từ các loại trái cây như cam, kiwi, dâu tây không chỉ giúp tăng cường sức đề kháng mà còn hỗ trợ cơ thể hấp thu sắt tốt hơn. Bên cạnh đó, mẹ nên duy trì uống 2,5 - 3 lít nước mỗi ngày để giảm nguy cơ táo bón và phù nề. Nên chia nhỏ bữa ăn thành 5 - 6 bữa/ngày để tránh đầy hơi và duy trì năng lượng ổn định.
2.2. Kiểm soát tăng cân và vận động hợp lý
Tam cá nguyệt thứ ba là giai đoạn mẹ bầu tăng cân nhanh nhất, nhưng điều này không có nghĩa là mẹ nên ăn uống thả phanh. Mẹ nên duy trì tăng khoảng 0,5 kg/tuần, tổng cộng tăng từ 5 - 7 kg trong giai đoạn này là hợp lý. Tăng cân quá nhanh có thể dẫn đến tiểu đường thai kỳ, tiền sản giật và khó sinh. Để kiểm soát cân nặng, mẹ nên ưu tiên thực phẩm giàu dinh dưỡng nhưng ít calo, hạn chế đồ ăn nhiều đường, tinh bột và chất béo bão hòa. Việc vận động nhẹ nhàng mỗi ngày cũng giúp mẹ kiểm soát cân nặng và cải thiện tâm trạng. Đi bộ, tập yoga bầu hoặc bơi lội là những bài tập lý tưởng cho mẹ bầu trong giai đoạn này. Tuy nhiên, mẹ cần tránh các bài tập có cường độ cao hoặc các động tác nằm ngửa vì có thể gây chèn ép tĩnh mạch, làm giảm lượng máu cung cấp cho thai nhi.
2.3. Chuẩn bị cho quá trình chuyển dạ
Tam cá nguyệt thứ ba là thời gian mẹ cần chuẩn bị sẵn sàng cho quá trình sinh nở. Mẹ nên tham gia các lớp học tiền sản để hiểu rõ hơn về các dấu hiệu chuyển dạ, cách thở, cách rặn và các tư thế sinh. Việc nắm vững kiến thức sẽ giúp mẹ cảm thấy tự tin và bình tĩnh hơn khi ngày sinh đến gần. Mẹ cũng nên chuẩn bị sẵn túi đồ đi sinh bao gồm quần áo cho mẹ và bé, đồ vệ sinh cá nhân, giấy tờ tùy thân và các vật dụng cần thiết khác. Ngoài ra, mẹ nên ghi nhớ các dấu hiệu chuyển dạ sớm như rò nước ối, xuất hiện cơn gò tử cung đều đặn, đau lưng dưới liên tục hoặc ra máu âm đạo để kịp thời đến bệnh viện.
2.4. Cải thiện giấc ngủ và chăm sóc tinh thần
Ở giai đoạn này, mẹ bầu thường gặp khó khăn trong việc ngủ ngon do bụng lớn và cảm giác lo lắng về ngày sinh. Để cải thiện giấc ngủ, mẹ nên sử dụng gối bầu để hỗ trợ tư thế nằm nghiêng thoải mái hơn. Tránh sử dụng điện thoại hoặc xem TV trước khi đi ngủ để hạn chế tác động của ánh sáng xanh đến giấc ngủ. Nếu mẹ cảm thấy lo lắng hoặc căng thẳng, có thể thực hành thiền hoặc hít thở sâu để thư giãn. Việc tâm sự với chồng hoặc người thân cũng giúp mẹ cảm thấy được an ủi và giảm bớt áp lực.
3. Những điều cần tránh trong tam cá nguyệt thứ ba
Tránh đứng hoặc ngồi quá lâu vì có thể làm tăng nguy cơ phù nề và suy giãn tĩnh mạch. Mẹ cũng nên tránh ăn mặn hoặc các thực phẩm chế biến sẵn vì có thể gây tích nước và làm tăng huyết áp. Không nên xoa bóp vùng bụng quá mạnh hoặc sử dụng các loại tinh dầu có chứa thành phần kích thích vì có thể gây co bóp tử cung sớm.
4. Kết luận
Tam cá nguyệt thứ ba là giai đoạn quan trọng nhất để mẹ bầu chuẩn bị cho ngày gặp bé yêu. Dù cơ thể có thể trở nên nặng nề và mệt mỏi hơn, nhưng nếu mẹ chăm sóc bản thân đúng cách thì sẽ giúp quá trình sinh nở diễn ra nhẹ nhàng và suôn sẻ hơn. Vân Anh hy vọng những chia sẻ trên sẽ giúp các mẹ tự tin hơn trong hành trình làm mẹ. Nếu mẹ có thêm kinh nghiệm hay ho nào, đừng ngại chia sẻ để mọi người cùng học hỏi nhé!